γενετική μηχανική

 

 

Η πρώτη μάχη για το γονιδίωμα
Le Monde Diplomatique - 05/01/2003

Οι σύγχρονες συσκευές αποκωδικοποίησης του γονιδιώματος αναλύουν παράλληλα ενενήντα έξι δείγματα DNA μέχρι και οκτώ φορές την ημέρα και τα μεγάλα ερευνητικά εργαστήρια έχουν στη διάθεσή τους εκατό περίπου συσκευές που λειτουργούν ταυτόχρονα.

Ομως, στην αρχή, οι συσκευές αποκωδικοποίησης του γονιδιώματος ανέλυαν είκοσι τέσσερα δείγματα και ο κάθε κύκλος ανάλυσης διαρκούσε δεκατέσσερις ώρες. Εκείνη την εποχή, ο μοναδικός κατασκευαστής τους, η Applied Biosystems (ΑΡΙ), είχε την αξίωση να διατηρήσει τον έλεγχο του λογισμικού ανάλυσης των δεδομένων που μας παραδιδόταν μαζί με τη συσκευή.

Ελεγχος του λογισμικού

Ομως, για να είναι λειτουργικές οι συσκευές αποκωδικοποίησης, ήταν προφανές ότι έπρεπε να αποκτήσουμε τον έλεγχο του λογισμικού. Πράγματι, για να ολοκληρώσουμε με σωστό τρόπο την ακολουθία του γονιδιώματος, έπρεπε να έχουμε μια πρακτική πρόσβαση στα ανεπεξέργαστα δεδομένα, έτσι ώστε να είμαστε σε θέση να αξιολογήσουμε την ποιότητά τους, σημείο προς σημείο. Το σύστημα αναγραφής των δεδομένων που πρότεινε η ΑΒΙ δεν μας εξυπηρετούσε και μας καθυστερούσε. Θεωρούσαμε απαράδεκτο να εξαρτόμαστε από μια ιδιωτική εταιρεία για να χειριστούμε και να συνθέσουμε τα δεδομένα που παράγαμε. Η ΑΒΙ είχε μάλιστα την αξίωση να αναλάβει τον έλεγχο της ανάλυσης της ακολουθίας του γονιδιώματος. Μου είχε γίνει έμμονη ιδέα ότι οφείλαμε να ολοκληρώσουμε την ακολουθία του γονιδιώματος όσο το δυνατόν γρηγορότερα. Ο καλύτερος τρόπος για να επιτύχουμε την πρόοδο της επιστήμης ήταν να κατορθώσουμε να λειτουργούν οι συσκευές ολοένα γρηγορότερα και με ολοένα χαμηλότερο κόστος και να εξάγουμε ολοένα περισσότερα δεδομένα, έτσι ώστε να μπορέσουν οι θεωρητικοί σε ολόκληρο τον κόσμο να αρχίσουν να τα ερμηνεύουν.

Μια Κυριακή του καλοκαιριού, ενώ καθόμουν στο γρασίδι του κήπου περιτριγυρισμένος από σελίδες χαρτιού που μόλις είχαν βγει από τον εκτυπωτή μου, επιχείρησα να αποκρυπτογραφήσω τα αρχεία του λογισμικού της ΑΒΙ που περιείχαν τα ίχνη των πειραμάτων μας. Αυτά τα αρχεία δεν ήταν επίτηδες κρυπτογραφημένα: απλούστατα, ήταν δομημένα με μορφή χριστουγεννιάτικου δέντρου. Για να αναπαρασταθούν, αρκούσε να συνδεθούν μεταξύ τους τα διάφορα στοιχεία. Μερικές ημέρες αργότερα, οι συνάδελφοί μου κι εγώ είχαμε δημιουργήσει ένα νέο λογισμικό για την αναγραφή των ιχνών και είχαμε αποκρυπτογραφήσει και τα υπόλοιπα αρχεία της ΑΒΙ. Αυτή η εξέλιξη μας έδινε απόλυτη ελευθερία να σχεδιάσουμε τα δικά μας συστήματα αναγραφής και ανάλυσης. Αυτό είχε ως συνέπεια να αλλάξει η παραγωγικότητά μας.

Η ΑΒΙ δεν είδε με καλό μάτι αυτή την πρωτοβουλία. Δημιουργούσαμε ένα κλειδί το οποίο θα μας επέτρεπε να ξεκλειδώνουμε τα αρχεία, αλλά ήταν ξεκάθαρο ότι αυτή η πρόσβαση θα παρέμενε κάτω από τον έλεγχό της.

Μέθοδοι κρυπτογράφησης

Υπήρχε, ωστόσο, ο κίνδυνος να επιλέξει η εταιρεία μια νέα μέθοδο κρυπτογράφησης, την οποία δεν θα μπορούσαμε να αποκρυπτογραφήσουμε.

Ομως η ΑΒΙ συμπέρανε ότι δεν είχε άλλη επιλογή από το να εξακολουθήσει να χρησιμοποιεί τις ήδη γνωστές διαστάσεις και μορφές αρχείων. Και, λίγο καιρό αργότερα, είχαμε γίνει ο καλύτερος πελάτης της.

Αυτό το επεισόδιο υπήρξε η πρώτη από τις μάχες μας για τον έλεγχο της πληροφόρησης και μας έδωσε μια πρώτη ιδέα για τους αγώνες που θα διεξάγονταν σύντομα γύρω από το ανθρώπινο γονιδίωμα και οι οποίοι θα είχαν πολύ μεγαλύτερες διαστάσεις.