Ιστορία

Αρχείο PDF (199kb) 

 

 


 

 


Στυλιανός Πατακός, Γεώργιος Παπαδόπουλος, Νικόλαος, Μακαρέζος. Η τριανδρία των αρχιπραξικοπηματιών της 21ηςΑπριλίου 1967. Στις 29 Σεπτέμβρη του 1968, γινεται το «δημοψήφισμα» για το χουντοσύνταγμα. Το αποτέλεσμα: «ΝΑΙ» 91, 87%, «ΟΧΙ» 7, 76%


17 Νοέμβρη 1973
1967-1972

Από την καταστολή και την ένοπλη αντίσταση στις φοιτητικές κινητοποιήσεις και στη λαϊκή εξέγερση του Νοέμβρη

Η επιβολή της στρατιωτικής διχτατορίας βρίσκει το λαϊκό κίνημα απροετοίμαστο να την αντιμετωπίσει. Η στυγνή τρομοκρατία, οι φυλακίσεις, οι δολοφονίες αγωνιστών από τις πρώτες μέρες είναι τα χαραχτηριστικά γεγονότα. Το 1968 σημαδεύεται από τρία γεγονότα:
1. την ψήφιση του χουντοσυντάγματος,
2. τον θάνατο του Παπανδρέου και
3.    την απόπειρα δολοφονίας του αρχιδικτάτορα Παπαδόπουλου
από τον Αλέκο Παναγούλη.
Άλλο σημαντικό γεγονός είναι η διάσπαση του ΚΚΕ. Στο διάστημα αυτό κύριο χαρακτηριστικό είναι η διάσπαση της αριστεράς και η δημιουργία πολλών οργανώσεων με προσανατολισμό διαφορετικό τόσο στην ιδεολογία όσο και στην αντίληψη. Όμως εκείνο που παραμένει κυρίαρχο σ' όλο αυτό το διάστημα είναι η ανάπτυξη της ένοπλης αντίστασης στη διχτατορία. Οι μάζες στερημένες από τα αστικοκοινοβουλευτικά μέσα έκφρασης τους καταφεύγουν σε μορφές οργάνωσης που επιβάλλονται από τις συνθήκες που επικρατούν. Έτσι στο διάστημα αυτό κυριαρχικό γεγονός είναι η λειτουργία της παρέας. Παρέες που δημιουργούνται μέσα στους διάφορους κοινωνικούς χώρους, στις σχολές, στα Πανεπιστήμια. Κύρια, μέσα από αυτές τις παρέες θα ξεπηδήσουν οι μετέπειτα ομάδες και οργανώσεις. Τα γνωστά προδιχτατορικά στελέχη της αριστεράς είτε έχουν συλληφθεί από τις πρώτες μέρες είτε αργότερα στην προσπάθεια τους να οργανώσουν κάποια μορφή αντίστασης στη διχτατορία. Όμως οι παρέες που ξεπηδούν αυθόρμητα μέσα στις συνθήκες της διχτατορίας είναι εκείνα τα ουσιαστικά στοιχεία που θα τροφοδοτήσουν το κίνημα και θα αναπτύξουν εκείνο το μεγαλειώδικο αγώνα.
Οι μαζικές κινητοποιήσεις είναι αδύνατο να πραγματοποιηθούν στο διάστημα αυτό. Κύριο χαραχτηριστικό της αντιδιχτατορικής δράσης είναι η παράνομη δραστηριότητα. Μια δραστηριότητα που περιορίζεται μέσα από τις παρέες στις ιδεολογικές ζυμώσεις, στο μοίρασμα προκηρύξεων, αντιδιχτατορικού κύρια περιεχομένου, και στην τοποθέτηση βομβών.
Όλες αυτές οι δραστηριότητες έχουν σαν αποτέλεσμα σημαντικές απώλειες για το κίνημα γιατί η απειρία, η προχειρότητα και ο ενθουσιασμός σε συνδυασμό με την ολοκληρωτική αστυνόμευση από τη μεριά της διχτατορίας έστειλαν πολλούς αγωνιστές στις φυλακές, στα μπουντρούμια βασανιστηρίων και στις εξορίες. Το μαζικό κίνημα θα αργήσει να εκδηλωθεί με αριθμητικούς συσχετισμούς. Αυτό θα εμφανιστεί δειλά το 1972 με τις φοιτητικές κινητοποιήσεις και ογκώδες σ' όλη τη διάρκεια του 1973 με αποκορύφωμα την εξέγερση του Νοέμβρη. Όσο αφορά την ένοπλη αντίσταση στη διχτατορία εκείνο που αποτελεί πρωτοφανέρωτο γεγονός είναι πως τέτοιες δραστηριότητες είχαν να εμφανιστούν από τον εμφύλιο πόλεμο. Ένα μέσο πάλης που θα καθιερωθεί σαν ένα ακόμα μέσο πολιτικής και κοινωνικής πάλης. Αλλά και αυτή η μορφή αγώνα θα περάσει από πολλά στάδια μέχρι να φτάσει από τις καπνογόνες κροτίδες στις βόμβες και από την ασυνείδητη και αόριστη αντιδιχτατορική της μορφή στην συνείδηση.
 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 


1 Νοέμβρη 1968, πεθαίνει ο Γεώργιος Παπανδρέου. Τη Κυριακή, 3 Νοέμβρη, η κηδεία του αποτελεί την πρώτη ουσιαστικά μαζική διαδήλωση κατά της δικτατορίας.

 


Στις 13 Αυγούστου 1968, ο Αλέκος Παναγούλης επιχειρεί να δολοφονήσει τον Γ. Παπαδόπουλο. Συλλαμβάνεται και βασανίζεται. Στις 18 Νοέμβρη, καταδικάζεται «δις εις θάνατον» από το Έκτακτο Στρατοδικείο Αθηνών. Τελικά, η ποινή μετατρέπεται σε ισόβια. Μαζί του καταδικάζονται σε διάφορες ποινές και άλλα 10 μέλη της οργάνωσης «Δημοκρατική Αντίστάση».