Με κόκκινα fonts ακολουθούν τα σχόλια του συγγραφέα, με italics τα αποσπάσματα από το Στίνα και με plain αποσπάσματα από την κριτική στο Στίνα

Ο Στίνας ξεκινάει από το πασιφανές γεγονός ότι ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος ήταν ένας ενδοιμπεριαλιστικός πόλεμος μεταξύ των Συμμάχων και του Άξονα. Ξεκινώντας από αυτή και μόνο τη διαπιστώση αντιλαμβάνεται κανείς ότι η ανάπτυξη του επαναστατικού κινήματος δεν έχει καμία σχέση με την υποστήριξη του αντιφασιστικού καπιταλιστικού στρατοπέδου ενάντια στο φασιστικό καπιταλιστικό στρατόπεδο αλλά η μετατροπή του ιμπεριαλιστικού πολέμου σε ταξικό-επαναστατικό πόλεμο.

"…η Εθνική Αντίσταση δεν έγινε για εκείνο που διακήρυσσε, για την "απελευθέρωση" της χώρας κ.λπ. Άλλη ήταν η αποστολή της. Και σ' αυτή την αποστολή είχε πλήρη επιτυχία. Μπόρεσε να προφυλάξει το "Συμμαχικό ιμπεριαλισμό" από έναν κίνδυνο που ήταν γι' αυτόν απείρως σοβαρότερος από τον γερμανικό ιμπεριαλισμό."’

Το ΕΑΜ-ΕΛΑΣ, λοιπόν, σύμφωνα με τον Στίνα, είχε σαν συνειδητό και μοναδικό σκοπό του την… αποτροπή της επανάστασης. Πού το στηρίζει αυτό; Πουθενά.

Προφανώς τα αντιφασιστικά, λαϊκομετωπικά αντάρτικα ταξικής συνεργασίας δεν έπαιξαν ιδιαίτερο ρόλο στην έκβαση του πολέμου. Περισσότερο είχαν σχέση με την δημιουργία των κατάλληλων μηχανισμών που θα συνιστούσαν με το πέρας του πολέμου την καινούρια κρατική μηχανή. Αυτό μπορεί να γίνει φανερό μόνο με την εξετασή τους στην ευρύτερη προοπτική της λαϊκομετωπικής πολιτικής που ακολούθησε η Γ’ Διεθνής. Αλλά αυτή είναι μια άλλη μεγάλη συζήτηση που δεν μπορεί να γίνει στο πόδι. Βλ Fascism/Antifascism Jean Barrot (έχει εκδοθεί στα ελληνικά από τον ελεύθερο τύπο με τον τίτλος Φασισμός / Αντιφασισμός).

Όσον αφορά το τελευταίο σχόλιο αρκεί κανείς να δει ποια ήταν η σχέση του ΕΑΜ με τους γαιοκτήμονες της επαρχίας και τα μέτρα που πήρε ενάντια σε απόπειρες απαλλοτριώσεων που έγιναν από αγωνιστές που είχαν πάρει σοβαρά κάποιες παλιότερες διακηρύξεις του ΚΚΕ.

Φυσικά το ότι σύσσωμος ο αστικός πολιτικός κόσμος το έσκασε αφήνοντας τον ελληνικό λαό στη μοίρα του, ενώ δεν μοίρασε έστω μισό όπλο στο λαό για να οργανώσει την αντίστασή του.

Αυτή η κατηγορία «ελληνικός λαός» τι σόι εξάμβλωμα είναι; Έτσι αναγνωρίζεται εμμέσως η κοινότητα συμφερόντων των εργάτών και των μικροαγροτών με τους γαιοκτήμονες και την μικροαστική και αστική τάξη. Η υποτιθέμενη αυτή κοινότητα αυτή συμφερόντων εκφράζεται με 2 λέξεις: «Εθνική ανεξαρτησία» ή «Εθνική ανάπτυξη».

"Η άμεση συνέχεια και συνέπεια της κατοχής ήταν οι χιλιάδες νεκροί από την πείνα και το κρύο, το χειμώνα του 1941-1942. Την κύρια ευθύνη γι' αυτό έχει η Αστυνομία και οι έμποροι τροφίμων."

Και προφανώς καθόλου ο κατακτητής! Στα πλαίσια του… διεθνισμού βεβαίως.

Εδώ προφανώς υπάρχει διαστρέβλωση. Προφανώς ο Στίνας δεν υπονοεί ότι δεν υπάρχει η συνολικότερη ευθύνη των ιμπεριαλιστικών στρατοπέδων και του κεφαλαίου γενικότερα (και όχι φυσικά μόνο του «κατακτητή» (sic)) αλλά προσπαθεί να ρίξει φως στο ρόλο που έπαιξε ο ελληνικός κρατικός μηχανισμός, η φιλογερμανική αστική φράξια και οι κερδοσκόποι μαυραγορίτες στην πείνα και τον λιμό.

Οι μέχρι τότε κινήσεις του ΚΚΕ για αντίσταση στον κατακτητή, όπως η ίδρυση του Εργατικού ΕΑΜ και τα προπαρασκευαστικά καλέσματα για αντίσταση προς όλες τις πολιτικές δυνάμεις αποσιωπούνται σκόπιμα, ώστε να αποδειχτεί η ορθότητα του ισχυρισμού του. Όπως επίσης και το κάλεσμα για αντίσταση ήδη απ' την εισβολή της Ιταλίας.

Αν εξετάσει κανείς την πολιτική που ακολούθησε το ΚΚΕ την περίοδο ’39-’41 θα ανακαλύψει συνεχείς παλινωδίες, αλλαγές γραμμής και αντιφάσεις που είχαν φυσικά να κάνουν με την αλλαγή ιμπεριαλιστικής πολιτικής της Σοβιετικής πατρίδας.

Όταν λοιπόν το ΚΚΕ αποφασίζει την έναρξη του ένοπλου αγώνα, ο Στίνας που πριν το κατηγορούσε για το αντίθετο, τώρα το κατηγορεί ότι με την πράξη του αυτή… επαναφέρει τον πόλεμο στην Ελλάδα, ο οποίος "ευτυχώς" είχε σταματήσει με τη συνθηκολόγηση! Πρόκειται για απίστευτη ανοιχτή και ξεδιάντροπη διακήρυξη του "ρεαλισμού" της υποταγής, στα πλαίσια ενός κούφιου πασιφισμού και ανθρωπισμού. Δεν πρέπει να αντισταθούμε γιατί έτσι… ξαναφέρνουμε τον πόλεμο!

Ο Στίνας προφανώς και δεν ήταν υπερ της αδράνειας ΓΕΝΙΚΑ. Η διαφορά του είναι ότι αντιμετωπίζει το «εθνικοαπελευθερωτικό» αντάρτικο ως αντεπαναστατικό καθώς συντάσσει τους εργάτες και τους αγρότες υπό τη σημαία του ενός εκ των δύο ιμπεριαλιστικών στρατοπέδων, προωθεί την ταξική συνεργασία και τον σοβιετικού τύπου καπιταλισμό. Αυτό μπορεί να αποδειχθεί άλλωστε από την δράση της ομάδας του, η οποία αποσιωπάται και η οποία συνίστατο στην διεθνιστική προπαγάνδα, και την απαλλοτρίωση προμηθειών τροφίμων για τις ανάγκες του πληθυσμού. Φυσικά, η διεθνιστική στάση φάνταζε ουτοπική δεδομένης της παγκόσμιας κατάστασης και της κυριαρχίας μέσα στο παγκόσμιο προλεταριακό κίνημα της σταλινικής αντεπανάστασης και του λαϊκοδημοκρατικού αντιφασισμού. Ήταν όμως η μόνη συνεπής επαναστατική στάση που δυστυχώς ηττήθηκε κατά κράτος.

"Στο διάγγελμα του ΕΑΜ τον Οκτώβρη του 1941 διαβάζουμε ανάμεσα σε πολλά άλλα: "Από τις 24 Απριλίου η χώρα μας, ο ένδοξος και ηρωικός λαός μας ζουν σκλάβοι.Βιάζουν τις γυναίκες μας και τα κορίτσια μας... η φυλή μας απειλείται με εξόντωση...". Αυτά τα ανακάλυψαν υστέρα από έξη μήνες από την κατοχή. Ξέρουμε ότι όλα αυτά ήταν ψέματα."

"Οι Γερμανοί ούτε τις "γυναίκες μας και τα κορίτσια μας βίασαν", ούτε την "εξόντωση της φυλής μας απειλούσαν".

Κατέλαβαν την Ελλάδα για να μην χρησιμοποιηθεί από τους Άγγλους, όταν μάλιστα ήδη προετοίμαζαν την εισβολή στη Ρωσία."

Λες και το πρώτο δεν αποτελεί αποτέλεσμα του δεύτερου! Τα εγγλήματα των ναζί στην Ελλάδα αθωώνονται από την πίσω πόρτα.

Από την διακήρυξη του ΕΑΜ φαίνεται ο αντιδραστικός χαρακτήρας του: «εξόντωση της φυλής», «ένδοξος και ηρωικός λαός» και άλλες εθνικιστικές κορώνες!! Το γεγονός ότι κάποιοι γερμανοί στρατιώτες μπορεί να έκαναν βιασμούς κλπ. έχει να κάνει με την ίδια τη εξαχρειωτική φύση του καπιταλιστικού πολέμου. Τα ίδια και χειρότερα έκαναν και κάποιοι σοβιετικοί φαντάροι όταν μπήκαν στη Γερμανία. Άλλο αυτό, αλλό τα οργανωμένα εγκλήματα των κρατικών μηχανών, είτε αυτά λέγονται άουσβιτς, είτε γκουλάγκ, είτε Δρέσδη, είτε χιροσίμα (για τα οποία φυσικά δεν είναι υπεύθυνοι όλοι οι γερμανοί, σοβιετικοί, αμερικάνοι, Άγγλοι στρατιώτες-πολίτες)!

"Ο ΕΛΑΣ είναι τώρα στρατός με χιλιάδες οπλίτες και αξιωματικούς. Στρατός με αυστηρά μιλιταριστική δομή: Ιεραρχία, πειθαρχία, σεβασμό στους ανωτέρους, χαιρετισμοί, ποινές, στρατοδικεία, ομοιομορφία στις στολές κ.τλ. Ο στρατός είναι οργανωμένος όπως όλοι οι σύγχρονοι στρατοί σε τάγματα, συντάγματα, ταξιαρχίες, μεραρχίες, ομάδες μεραρχιών, επιτελεία, στρατηγεία, κ.λπ."

Λες και ένας επαναστατικός στρατός πρέπει να είναι οργανωμένος χωρίς ιεραρχία! Λες και τις πάνοπλες χιτλερικές ορδές θα τις αντιμετωπίσουμε με… λουλούδια. Κατά τα άλλα ο Στίνας παρουσιάζεται ως υπερασπιστής του Λένιν και των μπολσεβίκων.

Προφανώς και η ιεραρχική στρατιωτική οργάνωση δεν έχει σχέση με την προλεταριακή επανάσταση. Βλ. Σοβιέτ στρατιωτών το ’17, εργατικές πολιτοφυλακές το ’36, όταν δηλαδή ξέσπαγε η επανάσταση και προτού κυριαρχήσει η αντεπανάσταση είτε ως μπολσεβικισμός με τον κόκκινο στρατό, είτε ως δημοκρατική κυβέρνηση αναρχικών-μπολσεβίκων με το δημοκρατικό στρατό.

Όντως, αυτά υποστήριζε ο Λένιν. Αναφερόμενος, όμως, στα ιμπεριαλιστικά κράτη! Γι' αυτό λέει ότι "το να αναγνωρίζεις την άμυνα της πατρίδας, είναι σαν να υποστηρίζεις την ιμπεριαλιστική και ληστρική αστική τάξη", εκτός και αν η ελληνική αστική τάξη ήταν ιμπεριαλιστική και δεν το πήραμε χαμπάρι. Γι' αυτό και στα παραδείγματα που αναφέρει παρακάτω χρησιμοποιεί μόνο ιμπεριαλιστικά κράτη: "Ο Γάλλος, ο Γερμανός, ο Ιταλός που λέει "ο σοσιαλισμό…" κτλ .Όπως παρακάτω και ο Λίμπκνεχτ: "Αν, λόγου χάριν, οι γερμανοί σοσιαλιστές πολεμούσαν την αγγλική κυβέρνηση και οι Άγγλοι τη γερμανική, αυτό θα ήταν κωμωδία και κάτι χειρότερο"

Ακόμη και με την λενινιστική άποψη ο Β’ Παγκόσμιος πόλεμος είναι ιμπεριαλιστικός πόλεμος... Πηγαίνοντας παραπέρα η ιστορία του 20ου αιώνα έχει αποδείξει ότι τα εθνικοαπελευθερωτικά κινήματα δεν προώθησαν την επανάσταση αλλά έπαιξαν ρόλο στην ανάπτυξη και επέκταση του καπιταλισμού και στην ενσωμάτωση της εργατικής τάξης στην «εθνική κοινότητα» εντείνοντας τους διαχωρισμούς μέσα στο παγκόσμιο προλεταριάτο.

Μάλιστα. Μέσα στις πιο σκληρές συνθήκες της ναζιστικής κατοχής, οι στρατιώτες του πιο σκληρού και απάνθρωπου μιλιταριστικού μηχανισμού που δημιούργησε η ανθρωπότητα θα συζητούσαν ξέγνοιαστα με τον κατακτημένο λαό για τον πόλεμο. Ε, η φαιδρότητα έχει και τα όριά της. Όμως οι κήρυκες της συμφιλίωσης με τα SS μάλλον τα ξεπέρασαν! Η συνέχεια όμως είναι ακόμα πιο εντυπωσιακή και αν δεν ξέραμε από πού προέρχεται θα λέγαμε ότι είναι ύμνος στον στρατό κατοχής

Οι περισσότεροι στρατιώτες ήταν γερμανοί και ιταλοί προλετάριοι που μπορεί να είχαν συμμετάσχει στο εργατικό κίνημα της χώρας τους, πριν την κυριαρχία του φασισμού. Η ταύτιση όλων των γερμανών-ιταλών με τους ναζί είναι τελείως αντιδραστική και σχεδόν ρατσιστική.

"Όλη η πολιτική και η πολεμική δραστηριότητα του ΕΑΜ εναντίον των αρχών κατοχής δεν είχε άλλο λογικό σκοπό απ' αυτόν: να εμποδίσει την οικειότητα, τη φιλική επαφή, την ανθρώπινη σχέση ανάμεσα στον πληθυσμό και στους ιταλούς και γερμανούς στρατιώτες"

Όπως ακριβώς η υποδοχή των Άγγλων με λουλούδια από το ΕΑΜ στο τέλος του πολέμου εντασσόταν στη σύνταξη με το ιμπεριαλιστικό στρατόπεδο των συμμάχων, αντιστοίχως και η δημιουργία εχθρότητας μεταξύ του πληθυσμού και των γερμανοιταλών στρατιωτών.

Βέβαια πιο κάτω ο Στίνας αυτοαναιρείται, αφού χωρίς να αναφέρεται καθόλου στην αντίσταση αναφέρει για τους γερμανούς, δίνοντας φυσικά την πραγματική διάσταση της κατοχής:

"Συλλήψεις γίνονται από τη Γκεστάπο, πάντα με την πρόθυμη συμμετοχή της Ελληνικής αστυνομίας και του πλήθους των καταδοτών. Τα γερμανικά στρατοδικεία καταδικάζουν, πολλές φορές με ανύπαρκτα δικαιολογητικά, σε θάνατο. Μπλόκα συχνά, τις περισσότερες φορές μόνο από την Ελληνική αστυνομία. Βασανιστήρια στα κρατητήρια της Μέρλιν. Πολλές περιπτώσεις ανδρών και γυναικών που παρά τα βασανιστήρια αρνήθηκαν να μιλήσουν για αυτά που ήθελαν να μάθουν οι Γερμανοί και προτίμησαν να πεθάνουν. Οι περισσότεροι απ' αυτούς είναι άγνωστοι".

Ακόμα μια διαστρέβλωση... Ο Στίνας δεν αναφέρεται στους γερμανούς στρατιώτες συνολικά αλλά στη Γκεστάπο και τα στρατοδικεία.

Και φτάνουμε στα Δεκεμβριανά:

"Αγωνιστές γνωστούς, αφοσιωμένους με όλη τους την ψυχή στο απελευθερωτικό κίνημα των εργαζομένων, δοκιμασμένους από χρόνια φυλακή, εξορία και βασανιστήρια, τους έσφαζαν τους έκοβαν το λαιμό ή τους κάνανε λυώμα το κεφάλι με ρόπαλα."

Για τις υποτιθέμενες "σφαγές υπό των ελασιτών" έχουμε ξανακούσει αλλά από εντελώς διαφορετικές πηγές. Εδώ αναπαράγονται επάνω στους… πραγματικούς επαναστάτες!

Παραλείπονται όλες οι αναφορές που κάνει ο Στίνας σε συγκεκριμένα ονόματα «διαφωνούντων» που εκτελέστηκαν από την ΟΠΛΑ.

"Οι ανώτεροι τους ορθά κοφτά τους είπαν ότι στη μοιρασιά που έγινε η Ελλάδα έπεσε στο μερτικό της Αγγλίας, ότι η Αγγλία είναι αποφασισμένη να την κρατήσει, ότι εάν το ΚΚΕ δεν υποχωρήσει θα πρέπει να αποφασίσει έναν πόλεμο με την Αγγλία, αλλά σ' αυτόν τον πόλεμο δεν θα πρέπει να υπολογίζει σε καμιά βοήθεια από τη Ρωσία, τη Βουλγαρία κ.λπ." "Το ΚΚΕ έβλεπε ότι έχανε το παιχνίδι και, ίσως, και την επιρροή του. Παιχνίδι που το πλήρωσαν πολλές χιλιάδες ανθρώπινες ζωές. Ένας πόλεμος με την Αγγλία δεν ήταν εύκολος και δεν ήταν και στο μπόι τους. Αυτοί ήταν ικανοί μόνο να στήνουν παγίδες, να προκαλούν σφαγές και ξεσπιτώματα και να χρησιμοποιούν φονιάδες για να σκοτώνουν τους επαναστάτες."

Το "μοίρασμα του κόσμου" ξανά σε πρώτη μοίρα. Οι λαοί είναι αδύναμοι απέναντι στη βούληση των ισχυρών. Εφόσον το αποφάσισαν η μάχη ήταν χαμμένη. Φυσικά η συμφωνία της Γιάλτας ούτε καν είχε γίνει τότε, αλλά αυτά είναι ψιλά γράμματα. Οι δε ΕΛΑΣίτες δεν ήξεραν τίποτε άλλο από το να σφάζουν. Κι αυτό κάπου το 'χουμε ξανακούσει και σίγουρα όχι από "επαναστατική" πηγή! Αποδοχή και νομιμοποίηση της ήττας μιας και "πόλεμος με την Αγγλία δεν ήταν εύκολος".

Ποια ήττα του ΕΑΜ στα Δεκεμβριανά; Αφού απέφυγε τη σύγκρουση με τους Άγγλους κρατώντας το μεγαλύτερο κομμάτι του ΕΛΑΣ στα βουνά και στη συνέχεια παρέδωσε τα όπλα αμαχητί ελπίζοντας στη συμμετοχή του σε μια δημοκρατική πλουραλιστική κυβέρνηση, αναγνωρίζοντας το ανέφικτο της νίκης επί των Άγγλων.

Ώστε, λοιπόν, στρατιωτικό πραξικόπημα τα δεκεμβριανά. Κι αυτό το έχουμε ξανακούσει από… άλλες πηγές. Και στο βιβλίο του αναφέρεται σε αυτά λέγοντας: "Θα μιλήσουμε πιο κάτω για την αντίθεση ανάμεσα στα κομμουνιστικά κόμματα και την παραδοσιακή αστική τάξη, για τη διαφορά της κοινωνικής επανάστασης από τα πραξικοπήματα και τις οργανωμένες από το ΚΚ στρατιωτικές επιχειρήσεις."

Σε αυτό το σημείο ο Στίνας κάνει λάθος. Το ΕΑΜ δεν μπορούσε και δεν αποσκοπούσε να καταλάβει την εξουσία. Προσπάθησε μέσω των διαδηλώσεων του Δεκεμβρίου να ενισχύσει πολιτικά την θέση του.

Στις πόλεις ο Στίνας ανακαλύπτει μόνο τη σαμποταριστική δράση των Άγγλων. Τα συλλαλητήρια ενάντια στην επιστράτευση, ενάντια στην επέκταση της βουλγάρικης κατοχής με τους δεκάδες νεκρούς κτλ, οι μαχητικές απεργίες δε συνέβησαν ποτέ.

Άλλο οι ομάδες αντάρτικου πόλης και άλλο τα μαζικά συλλαλητήρια και οι απεργίες.

"Πάντως λίγοι ή πολλοί, σ' έναν πόλεμο που κράτησε τρία χρόνια, σκοτώθηκαν άνδρες του ΕΛΑΣ. Αλλά, όσο κι αν ψάξεις σε επίσημα κείμενα, σε ιστορίες, σε Αναμνήσεις, σε Απομνημονεύματα κλπ., δεν θα βρεις ούτε έναν νεκρό στραγηγό, συνταγματάρχη, μέραρχο, αρχηγό μεγάλης μονάδας ή κομισάριο αυτής της μονάδας, υπουργό, πολιτικό ηγέτη, κάποιον από την πνευματική αφρόκρεμα που βρισκόταν στα βουνά."

Εδώ, έχουμε να κάνουμε και πάλι με μια ανοιχτή και θρασύτατη διαστρέβλωση και ξαναγράψιμο της ιστορίας. Προφανώς θέλει να μας πει ο Στίνας ότι η ηγεσία του αγώνα ήταν παρτάκηδες που βάζαν τους άλλους να σκοτώνονται. Οι δεκάδες αξιωματικοί του ΕΛΑΣ, τα στελέχη του ΚΚΕ που έπεσαν στα πεδία των μαχών μάλλον πρέπει να τα διαγράψουμε απ' τη μνήμη μας. Ενδεικτικά θα αναφέρω μερικά ονόματα: Χρ. Χωμενίτης, ιδρυτικό στέλεχος του ΕΑΜ και γραμματέας του Σοσιαλιστικού Κόμματος, Κ. Χατζήμαλης, μέλος της Κ.Ε. του ΚΚΕ και γραμματέας της οργάνωσης Θεσσαλονίκης, Β. Κτιστάκης, επίσης μέλος της Κ.Ε. του ΚΚΕ, γραμματέας της επιτροπής περιοχής Κρήτης, η γνωστή Ηλέκτρα κτλ κτλ. Η λίστα φυσικά είναι ατέλειωτη, αναφέρω μόνο ενδεικτικά μερικά προεξέχοντα στελέχη για να φανεί το μέγεθος του ψέμματος.

Εδώ ο Στίνας αναφέρεται στην ΗΓΕΣΙΑ και όχι σε μικρά και μεσαία στελέχη του ΚΚΕ.

"Από τα σημερινά δήθεν "Εθνικοαπελευθερωτικά προοδευτικά κινήματα", κανένα δεν είναι προϊόν αυθόρμητης εξέγερσης των καταπιεζόμενων λαών. Κανένα δεν ελέγχεται από το λαό. Είναι κινήματα οργανωμένα από τα πάνω, με ιεραρχική και μιλιταριστική δομή, με την κυβέρνησή τους, τους διπλωμάτες τους, το επιτελείο τους, τους στρατιωτικούς αρχηγούς τους. Ο αγώνας τους είναι μια στρατιωτική επιχείρηση. Και πίσω απ' όλα αυτά πάντα η KGB ή η CIA, και αυτές είναι που οπλίζουν και τα πλαισιώνουν με ειδικούς στρατιωτικούς συμβούλους. Ποιος μπορεί να ξεχάσει το Βιετνάμ;" "Και τι είναι το Βιετνάμ από τότε που έγινε ανεξάρτητο κράτος; Μια μονοκομματική δικτατορία Ρωσικού τύπου και μια μεγάλη για την περιοχή της στρατιωτική δύναμη"

Προϊόν της KGB και τα εθνικοαπελευθερωτικά κινήματα. Ο αγώνας του βιετναμέζικου λαού ανούσιος.

Σε αυτό το σημείο ο Στίνας κάνει λάθος και δεν αντιλαμβάνεται ότι τα εθνικοαπελευθερωτικά κινήματα αποτελούν μια αλλοτριωμένη έκφραση της ταξικής πάλης, που όμως οδηγούν στην αποδυνάμωση και την ήττα του προλεταριάτου.