ΚΕΙΜΕΝΑ

ΑΡΘΡΑ ΣΕ ΠΕΡΙΟΔΙΚΑ

Από τον Αύγουστο του 1914, ο καπιταλισμός έχει βυθίσει το ανθρώπινο γένος σε μία κόλαση που και η πιο αυστηρή φαντασία δεν θα μπορούσε να συλλάβει τη φρίκη της. Απ' αυτή τη κόλαση δεν υπάρχει άλλη διέξοδος έξω από την ανατροπή του καπιταλισμού, έξω από τη σοσιαλιστική επανάσταση. Αυτό είναι το άμεσο ιστορικό καθήκον των λαϊκών μαζών σ' όλες χωρίς εξαίρεση τις χώρες, ανεξάρτητα από τον βαθμό οικονομικής και εκπολιτιστικής τους ανάπτυξης.

Η θεωρία των ιστορικά αναγκαίων σταδίων είτε γιατί δεν έχουν ακόμα ωριμάσει οι υλικές προϋποθέσεις στη χώρα είτε γιατί οι μάζες έχουν ανάγκη κηδεμονίας και διαπαιδαγώγησης είτε γιατί προηγείται η εθνική απελευθέρωση σε χώρες εξαρτημένες από τις δύο ιμπεριαλιστικές υπερδυνάμεις δεν είναι τίποτε άλλο από απάτη. Η υλική βάση για την οικοδόμηση της σοσιαλιστικής κοινωνίας είναι η παγκόσμια οικονομία. Και αυτή η υλική βάση είναι από χρόνια ώριμη για να μπουν τα θεμέλια της σοσιαλιστικής κοινωνίας.

Ο καπιταλισμός λοιπόν σαν κοινωνικό σύστημα και όχι αυτή ή η άλλη μορφή του πολιτικού καθεστώτος του είναι αυτός που απειλεί αυτή τη βιολογική ύπαρξη του ανθρώπου. Ο παγκόσμιος καπιταλισμός αυτός είναι το ακόρεστο κτήνος που το ματωμένο του ρύγχος καταβρόχθισε και καταβροχθίζει εκατομμύρια και εκατομμύρια ανθρωπίνων υπάρξεων.

Το δίλημμα "φασισμός ή δημοκρατία" δεν είναι παρά το λάσο που πολύ επιδέξια χειρίζεται η δημοκρατικοσοσιαλιστική μερίδα της εκμεταλλευτικής κοινωνίας, για να πιάνει από το λαιμό και να συγκρατεί τις επαναστατημένες μάζες, όταν σε μία κρίση του καπιταλιστικού καθεστώτος έχουν αυτές τη δύναμη να το ανατρέψουν. Υπόσχονται δημοκρατία και ειρηνική, ομαλή και βαθμιαία μετάβαση στον σοσιαλισμό, μέχρις ότου τις ημερώσουν και τις ξαναβάλουν στο ζυγό.

Την εμπιστοσύνη τους σ' αυτή την πολιτική την έχουν πληρώσει οι εργαζόμενες μάζες και ολόκληρος η ανθρωπότητα με πολύ αίμα και πολλά δάκρυα. Μ' αυτό το μέσο και μ' αυτές τις υποσχέσεις έγινε δυνατόν να συγκρατηθεί η τεράστια μετά τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο επαναστατική πλημμυρίδα και να σωθεί έτσι το καπιταλιστικό καθεστώς. Ξέρουμε σήμερα που κατέληξαν αυτές οι υποσχέσεις για δημοκρατία και για με δόσεις σοσιαλισμό: στον Χίτλερ, στον Μουσολίνι, στο Τσαγκώφ, στον Φράνκο, στον Μεταξά και στον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο.

Αυτό το μέσο χρησιμοποιούν και σήμερα. Μ' αυτό το μέσο προσπαθούν να αποπροσανατολίσουν και να συγκρατήσουν το διαρκώς απειλητικά ανερχόμενο κύμα των αφυπνιζόμενων από τη μακρόχρονη νάρκη εργατικών μαζών.

Παντού από τις κυβερνήσεις και από τα κόμματα γίνεται λόγος για τη δημοκρατία, για την εκκαθάριση της από τα αντιδραστικά στοιχεία, για τη διεύρυνση της, τη δημοκρατία για το λαό, κ.λ.π..

Φυσικά, απαραίτητη προϋπόθεση για τη σταθερότητα της δημοκρατίας και την ειρηνική και βαθμιαία πορεία προς τον σοσιαλισμό είναι η ησυχία και η ομαλότητα στο εσωτερικό, η συνεργασία και όχι η πάλη των τάξεων. Οι εργάτες πρέπει να αποφεύγουν τις απεργίες και τις διαδηλώσεις. Εάν έχουν ζητήματα αυτά μπορούν να τα εμπιστευτούν στους τόσο έμπειρους, ικανούς, υπεύθυνους κ.λπ. κ.λπ. κοινοβουλευτικούς και συνδικαλιστικούς εκπροσώπους τους. Ταυτόχρονα, σ' αυτές τις ίδιες τις χώρες τα προστατευτικά φράγματα της εκμεταλλευτικής κοινωνίας ενισχύονται, οι αρμοδιότητες της εκτελεστικής εξουσίας αυξάνονται, οι μάζες στερούνται από κεκτημένα με αίμα ουσιαστικά δικαιώματα, τα σώματα ασφαλείας εφοδιάζονται με τα πιο φονικά όπλα ενώ κάθε χρόνο χιλιάδες νέοι στρατολογούνται σ' αυτά.

Όχι δημοκρατία ή φασισμός αλλά Σοσιαλισμός ή Φασισμός, σοσιαλισμός ή καταποντισμός της κοινωνίας στον πιο σκοτεινό λαβύρινθο της βαρβαρότητας, σοσιαλισμός ή πυρηνικό ολοκαύτωμα, σοσιαλισμός ή βιολογική εξαφάνιση του ανθρώπινου γένους.

Αυτά τα συνθήματα πρέπει να περάσουν παντού στα εργοστάσια, στις συνοικίες, στα ορυχεία, στα λιμάνια, στα πλοία, στα πανεπιστήμια, στα Λύκεια, στα χωριά, στους στρατώνες. Αυτά πρέπει να γίνουν αρχή και συνείδηση για τις αγωνιζόμενες μάζες.

Αλλά τι είναι σοσιαλισμός;

Δεν υπάρχει λέξη της οποίας το περιεχόμενο να έχει τόσο παραποιηθεί, νοθευτεί, εκπορνευτεί όσο το περιεχόμενο αυτής της λέξης. Δεν υπάρχει κόμμα, οργάνωση, ομάδα οποιασδήποτε πολιτικής απόχρωσης που να μην υπόσχεται πολύ ή λίγο σοσιαλισμό.

Η διαύγεια και η σαφήνεια πάνω σ' αυτό είναι ζήτημα ζωής ή θανάτου για το απελευθερωτικό κίνημα των εργαζομένων. Και πάνω σ' αυτό περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο τακτικό ή θεωρητικό ζήτημα μπορούν να διακριθούν οι επαναστάτες που αγωνίζονται στο πλευρό των μαζών για την απελευθέρωση τους από εκείνους για τους οποίους ο σοσιαλισμός δεν είναι παρά νέες αλυσσίδες και νέα υποδούλωση των εργαζομένων.

Ο σοσιαλισμός δεν είναι ένα "ορθολογικά οργανωμένο" και αποδοτικότερο από τον καπιταλισμό παραγωγικό σύστημα, αλλά η "κοινωνία όπου η μεγάλη εργαζόμενη μάζα παύει να είναι μία μάζα διευθυνόμενη και αρχίζει αντίθετα να ζει με όλο της το είναι ολόκληρο την ενεργό οικονομική και πολιτική ζωή, που την διευθύνει με τον αυτοκαθορισμό της όλο και πιο συνειδητά και πιο ελεύθερα" (Ρόζα Λούξεμπουργκ).

Ο σοσιαλισμός δεν είναι θεωρητική επινόηση ούτε του Μαρξ ούτε των ουτοπιστών και δεν έχει καμιά δουλειά μ' αυτόν η αγγλική πολιτική οικονομία και η γερμανική φιλοσοφία. Ο σοσιαλισμός είναι στην εποχή μας αυτό το ίδιο το προαιώνιο όνειρο των βασανισμένων και των απόκληρων του κόσμου για μια κοινωνία δίχως αφέντες και δούλους. Εκείνο που έχει μια πραγματική για τους εργαζόμενους αξία από όλο το θεωρητικό έργο του Μαρξ είναι το τελικό του συμπέρασμα: Η χειραφέτηση των επαναστατημένων μαζών στις προηγούμενες κοινωνικές επαναστάσεις δεν ήταν δυνατή γιατί η ιστορία δεν είχε ακόμα δημιουργήσει τους απαραίτητους γι' αυτό υλικούς όρους. Εκείνο όμως που δεν υπήρχε τότε υπάρχει σήμερα. Σήμερα η ιστορία έχει δημιουργήσει και τις υλικές προϋποθέσεις και τους οικοδόμους. Ο Μαρξ έδωσε πολλά στο εργατικό κίνημα και ο ίδιος ήταν ένας μαχόμενος επαναστάτης. Δική του είναι η βασική αρχή ότι η χειραφέτηση των εργαζομένων είναι έργο των ίδιων των εργατών και δικό του το μαχητικό σύνθημα "προλετάριοι όλου του κόσμου ενωθείτε". Δεν έδωσε όμως και δεν μπορούσε να δώσει καμία Βίβλο, καμία συνταγή, κανέναν Τσελεμεντέ της Επανάστασης.

Αυτή λοιπόν η κοινωνία των ίσων και ελεύθερων παραγωγών, αυτή η κοινωνία που θα συνενώσει όλους τους λαούς της γης ανεξάρτητα από χρώμα, φυλή και θρησκεία σε μία οικογένεια, που θα δώσει νέους στόχους, νέα κίνητρα, νέα ενδιαφέροντα στη ζωή των ανθρώπων, αυτός είναι ο σοσιαλισμός. Κάθε τι άλλο που παρουσιάζουν για σοσιαλισμό είτε γιατί σ' αυτόν είναι κρατικοποιημένη η ιδιοκτησία είτε γιατί αναπτύσσονται τα μέσα παραγωγής είτε γιατί αυτοί που έχουν μονοπωλήσει την εξουσία λέγονται σοσιαλιστές ή κομμουνιστές είτε γιατί οι σημαίες τους και οι χωροφυλακές τους έχουν σφυροδρέπανα και αστέρια δεν είναι τίποτε άλλο από απάτη και μόνον απάτη.

Το καπιταλιστικό καθεστώς δεν μπορεί να ανατραπεί παρά με μια λαϊκή εξέγερση. Η θεωρία της ειρηνικής και βαθμιαίας μετατροπής είναι κατά ένα μέρος μικροαστική ουτοπία και κατά το μεγαλύτερο μέρος συνειδητή απάτη.

Όμοια όμως δεν είναι δυνατή η ανατροπή του καπιταλισμού από ένα πραξικόπημα "αποφασιστικής μειοψηφίας". Και στην απίθανη ακόμα περίπτωση επικράτησης ενός πραξικοπηματος, το καθεστώς που αυτό θα εγκαταστήσει και που δεν θα είναι καρπός της αυτόνομης δράσης και της πολιτικής πείρας των μαζών και όπου η εξουσία δεν θα ασκείται και δεν θα ελέγχεται απ' αυτές, αναπόφευκτα θα εκφυλιστεί σε μία νέα τυραννία και σε ένα καθεστώς εκμετάλλευσης και προνομίων.

Η ανατροπή του καπιταλισμού όπως και η οικοδόμηση του σοσιαλισμού είναι έργο της αυτόνομης συνειδητής δράσης των μαζών και κανενός άλλου που ενεργεί δήθεν για λογαριασμό τους.

Η Επανάσταση (η πραγματικά δηλαδή λαϊκή εξέγερση και όχι το πραξικόπημα ή το αντάρτικο) δεν γίνεται κατ' εντολήν και παραγγελία, δεν είναι έργο αρχηγών και κομμάτων, δεν είναι μία συνωμοτική επιχείρηση, αλλά αυθόρμητο κοινωνικό φαινόμενο που έχει την πηγή του στην ταξική διαίρεση της κοινωνίας και για σήμερα στον βαθύ παραλογισμό του καπιταλιστικού συστήματος.

Ο σοσιαλισμός είναι κοινή υπόθεση των εργαζομένων όλου του κόσμου και το οικόπεδο για την οικοδόμηση του είναι όλη η έκταση της γήινης σφαίρας. Η σοσιαλιστική επανάσταση στην Ελλάδα αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της παγκόσμιας σοσιαλιστικής επανάστασης.

Η εργατική τάξη είναι τάξη παγκόσμια. Μ' αυτή της την ιδιότητα αγωνίζεται στο εσωτερικό της χώρας για την ανατροπή του καπιταλισμού. Ο τελικός της σκοπός είναι η από κοινού με τους αδελφούς της όλων των χωρών οικοδόμηση της παγκόσμιας σοσιαλιστικής κοινωνίας. Δεν υπάρχουν για τους εργάτες εθνικά συμφέροντα και εθνικά ιδεώδη, δεν υπάρχουν δηλαδή και δεν μπορεί να υπάρχουν κοινά συμφέροντα και κοινά ιδεώδη με τους εκμεταλλευτές τους. Η πάλη για την αποτροπή του πολέμου είναι αυτή η ίδια η πάλη για την ανατροπή του καπιταλισμού. Κάθε άλλη πάλη εναντίον του πολέμου δεν έχει και δεν μπορεί να έχει άλλο αποτέλεσμα από το να συγχίζει τις μάζες, να δημιουργεί αυταπάτες και να τις αποπροσανατολίζει από την πάλη ενάντια στα καθεστώτα και στις τάξεις που δημιουργούν τους πολέμους και που δεν μπορούν να υπάρχουν δίχως πολέμους.

Δεν υπάρχουν στην εποχή μας εθνικοαπελευθερωτικοί πόλεμοι. Δεν υπάρχει άλλος δίκαιος πόλεμος έξω από τον πόλεμο των λαών εναντίον των εκμεταλλευτών τους. Εθνικοαπελευθερωτικοί πόλεμοι και αστικοδημοκρατικές επαναστάσεις είναι στην εποχή μας έννοιες κενές ιστορικού περιεχομένου.

Οι εργαζόμενες μάζες δεν μπορούν να πραγματοποιήσουν τον ανιτκειμενικό σκοπό της επανάστασης τους, παρά εάν οικοδομήσουν την ίδια τους την εξουσία σ' όλους τους τομείς της κοινωνικής δραστηριότητας.

Η ύπαρξη των αυτόνομων οργάνων των μαζών (συμβούλια, επιτροπές, κομμούνες) δεν είναι απλώς μία μορφή εξουσίας, αλλά αυτή η ίδια η επανάσταση.

Η φυσική και ανεμπόδιστη εκτύλιξη της αυτόνομης δημιουργικής δραστηριότητας των μαζών εγκαθιστούν νέες μορφές συλλογικής ζωής, αυτή είναι η ουσία της σοσιαλιστικής αλλαγής.

Εάν η διεύθυνση της παραγωγής, της οικονομίας, του "κράτους", γίνει εκ νέου έργο μιας ειδικής κατηγορίας ατόμων, η εκμετάλλευση και η καταπίεση μοιραία θα ξαναγεννηθούν. Η ανάληψη της εξουσίας από το κόμμα, ακόμα και από το γνήσιο προλεταριακό κόμμα, αυτόματα αναπαράγει και σε οξύτερη ακόμα μορφή, εκείνο που η επανάσταση κατήργησε και εκείνο που προκάλεσε την επανάσταση: την διαίρεση των ανθρώπων στους λίγους που διευθύνουν και αποφασίζουν και στις λαϊκές μάζες που εκτελούν τις αποφάσεις που άλλοι πήραν για λογαριασμό τους. Αναπαράγεται δηλαδή το θεμέλιο πάνω στο οποίο μόνον μία εκμεταλλευτική κοινωνία είναι δυνατόν να οικοδομηθεί. Με τη δύναμη φυσικού νόμου μία νέα διαίρεση της κοινωνίας σε τάξεις, σε εκμεταλλευτές και εκμεταλλευόμενους είναι αναπόφευκτος.

Οι δήθεν "ιστορικές κατακτήσεις" (κρατικοποιήσεις, σχέδιο) που υπερασπίζουν οι νέοι κύριοι της κοινωνίας μετά τον εκτοπισμό των μαζών από την εξουσία δεν είναι παρά μία νέα πιο σύγχρονη μορφή καπιταλισμού, όπου ο καπιταλισμός δεν είναι έμμεσα αλλά άμεσα η συλλογική εκμετάλλευση μιας άρχουσας τάξης.

Η βεβαίωση ότι η κρατικοποίηση των μέσων παραγωγής και το σχέδιο αυτά καθ' εαυτό δίχως την εξουσία των μαζών αποτελούν βασικά κριτήρια για τον σοσιαλιστικό χαρακτήρα της κοινωνίας πρέπει κατηγορηματικά να απορριφθεί. Εξ άλλου το κράτος που υπονομεύει τον εαυτό του και δημιουργεί συνειδητά τους όρους για την σε ακαθόριστο μέλλον χειραφέτηση των λαϊκών μαζών με τη δική του αυτοκατάργηση είναι απλώς μία χονδροειδής απάτη. Το κράτος δεν έχει άλλη φροντίδα παρά τη διαιώνιση του και όρος απαραίτητος γι' αυτό είναι να διατηρεί τις μάζες στην άγνοια και στην αμάθεια.

Δεν υπάρχει τίποτε που να εγγυάται τον σοσιαλιστικό χαρακτήρα της κοινωνίας έξω από την εξουσία των μαζών. Δεν υπάρχει άλλη ιστορική κατάκτηση για την σοσιαλιστική επανάσταση έξω από τη κοινωνική χειραφέτηση των εργαζομένων.

Εάν οι δυσκολίες κλονίσουν την εμπιστοσύνη των μαζών στον εαυτό τους, εάν αυτές αποθαρρυνθούν, εάν παραλύσει η επαγρύπνηση τους, εάν εμπιστευτούν την υπόθεση τους στους "αρχηγούς" και στο κόμμα, αυτή η κοινωνία με τα κρατικοποιημένα μέσα παραγωγής και το σχέδιο δεν είναι παρά ο τύπος της εκμεταλλευτικής κοινωνίας στο τελικό της στάδιο, στον γραφειοκρατικό καπιταλισμό. Και σ' αυτή τη μετατροπή δεν υπάρχει τίποτε το αντίθετο με τη διαλεκτική και τους νόμους της πάλης των τάξεων. Και τίποτε το ιστορικά παράδοξο.

Η εποχή μας είναι η εποχή της παράδοσης της καπιταλιστικής κοινωνίας στο κράτος της. Οι κρατικοποιήσεις, η αύξηση του όγκου των κρατικών επενδύσεων, η επέκταση του κρατικού ελέγχου στην οικονομία, το σχέδιο είναι ένα φαινόμενο που παίρνει όλο και μεγαλύτερες διαστάσεις σε όλες γενικά τις χώρες με μια διαφορά μόνο στους ρυθμούς και στα μέσα. Το κράτος μετατρέπεται παντού και στη Δύση και στην Ανατολή και στον "Τρίτο κόσμο" σε κολλεκτιβιστικό ιδιοκτήτη, σε συντονιστή και σε διευθυντή της οικονομίας.

Όμως η μετάβαση του καπιταλισμού από μία μορφή στην άλλη, η υπερνίκηση από αυτόν ορισμένων του αντιφάσεων δεν περιέχει αυτή καθ' εαυτή ούτε ίχνος σοσιαλισμού.

Είναι ασφαλώς δίχως έννοια η αναζήτηση λαθών ή παρεκκλίσεων από τον μαρξισμό στην πολιτική των κομμάτων που βλέπουν σ' αυτό το αντικειμενικό προτσές μία βαθμιαία μετατροπή του καπιταλισμού σε σοσιαλισμό ή σ' αυτούς που θεωρούν εργατικά ή εκφυλισμένα εργατικά κράτη τα γραφειοκρατικοκαπιταλιστικά κράτη. Το σωστό στην περίπτωση μας είναι να θέσουμε το ερώτημα: Ποιανού κοινωνικού στρώματος τα συμφέροντα εκφράζουν αυτά τα κόμματα; Όχι ασφαλώς της εργατικής τάξης. Οι σκοποί αυτών των κομμάτων (σταλινικοί-τροτσκιστές) δεν διαφέρουν βασικά από τους σκοπούς που υιοθετεί ένας καθημερινά αυξανόμενος αριθμός αστών οικονομολόγων και τεχνικών για μία ορθολογιστική και διευθυνόμενη οργάνωση της οικονομίας. Σ' αυτό το κοινωνικό στρώμα ανήκουν και αυτού τα συμφέροντα εκφράζουν.

Δεν θα είχε καμία έννοια η ανατροπή του καπιταλισμού, εάν οι εργαζόμενες μάζες δεν θα ήταν ικανές να αναλάβουν τη διεύθυνση, δημιουργώντας νέες αρχές οργάνωσης και προσανατολισμού της κοινωνικής ζωής. Εάν υπήρχε και κόκος επιστημονικής αλήθειας στην απελπιστικά απλοϊκή θεωρία ότι η σοσιαλιστική συνείδηση εισάγεται στις εργαζόμενες μάζες από αστούς και μικροαστούς διανοούμενους, ο σοσιαλισμός με την έννοια της κοινωνικής χειραφέτησης των λαϊκών μαζών θα ήταν μία ουτοπία.

Την απάντηση σ' αυτό την έχει δώσει η ιστορία.

Σε όλα τα μεγάλα λαϊκά κινήματα από τα τέλη του παρελθόντος αιώνος είναι καταφανείς οι αυθόρμητες σοσιαλιστικές τάσεις του συγχρόνου προλεταριάτου. Οι επαναστατημένες προλεταριακές μάζες δεν εξεγείρονται απλώς εναντίον της αθλιότητας, αλλά θέτουν και το πρόβλημα μιας νέας οργάνωσης της κοινωνίας. Η Παρισινή Κομμούνα του 1871, τα Σοβιέτ στη Ρωσσία το 1905 και 1917, τα εργατικά συμβούλια στη Γερμανία το 1919-20, οι εργοστασιακές επιτροπές στην Ισπανία το 1936, τα εργατικά συμβούλια στην Ουγγαρία το 1956, ήταν ταυτόχρονα όργανα πάλης εναντίον των εκμεταλλευτών και του κράτους τους και νέες μορφές οργάνωσης των ανθρώπων στηριζόμενες σε αρχές αντίθετες από αυτές της καπιταλιστικής κοινωνίας. Αυτά τα δημιουργήματα του προλεταριάτου έχουν αναιρέσει στην πράξη τις ιδέες που από αιώνες δεσπόζουν στην πολιτική οργάνωση των ανθρώπων. Έχουν αποδείξει ότι είναι δυνατή μία συγκεντρωτική κοινωνική οργάνωση, η οποία υποτάσσει τους αντιπροσώπους τους στον διαρκή έλεγχο των εντολοδοτών τους και πραγματοποιεί για πρώτη φορά στη σύγχρονη ιστορία την πραγματική δημοκρατία στην κλίμακα ολοκλήρου της κοινωνίας.

Οι συνθήκες της ύπαρξης του συγχρόνου προλεταριάτου και η πάλη του το οδηγούν να αναπτύξει μία συνείδηση που το περιεχόμενο της τείνει προς το σοσιαλισμό. Η συνείδηση των εργατικών μαζών διαμορφώνεται μέσα στη δράση και με τη δράση. Και σ' αυτή τη συνειδητοποίηση αναμφισβήτητα υπάρχει μία σταθερά ανερχόμενη καμπύλη.

Οι επαναστάτες δεν προβάλλουν τον εαυτό τους για ηγέτη και κηδεμόνα των μαζών. Διακρίνονται από όλες τις άλλες τάσεις, οργανώσεις, ομάδες, κόμματα, από την ακλόνητη πίστη τους στη δύναμη και στη δημιουργική ικανότητα των μαζών.

Συμμετέχουν σ' όλους τους ταξικούς οικονομικούς και πολιτικούς αγώνες των μαζών. Θέτουν πάντα σ' αυτούς τους αγώνες τα γενικότερα συμφέροντα της τάξης και τους μεγάλους σκοπούς του κινήματος και προσπαθούν να τους βαθύνουν, να τους ευρύνουν, να αναπτύξουν την πρωτοβουλία των μαζών, τη δραστηριότητα τους, την αυτενέργεια τους, το κριτικό τους πνεύμα.

Εκείνο που πρέπει διαρκώς, επίμονα, δίχως διακοπή να επαναλαμβάνεται και να υπογραμμίζεται είναι ότι οι εργαζόμενες μάζες μόνες θα χειραφετηθούν, ότι μόνον στον εαυτό τους πρέπει να έχουν εμπιστοσύνη, ότι πρέπει αυτές οι ίδιες να αναλάβουν τη διεύθυνση των αγώνων της σήμερα και τη διεύθυνση της μετεπαναστατικής κοινωνίας αύριο, μέσω οργάνων που εκλέγονται από αυτές, που λογοδοτούν σ' αυτές και που οποτεδήποτε ανακαλούνται από αυτές. Καμία πρόοδος δεν μπορεί να σταθεροποιηθεί στο εργατικό κίνημα, εάν αυτή δεν είναι αποτέλεσμα της αυτόνομης δράσης των ίδιων των εργατικών μαζών. Όλες οι οποιεσδήποτε σχέσεις των επαναστατών με τις μάζες στηρίζονται στην αρχή ότι πρώτη και τελευταία πηγή του σοσιαλισμού είναι οι οι ίδιες εργαζόμενες μάζες. Συνεπώς το αντικείμενο και το μέσο κάθε επαναστατικής δραστηριότητας είναι η ανάπτυξη της συνειδητής και αυτόνομης δράσης των εργαζομένων.

Η οργανωτική συγκρότηση και η εσωτερική διάρθρωση της οργάνωσης των επαναστατών πρέπει να εκφράζει πάντα την επιβολή της βάσης σ' όλους τους τομείς της εσωτερικής ζωής και της πολιτικής δραστηριότητας.